Ο Δήμος Ηρακλείου στο πλαίσιο της 81^ης  Επετείου της Μάχης της Κρήτης ετοιμάζει μια σειρά εκδηλώσεων που περιλαμβάνει προβολές δυο ντοκιμαντέρ, βιντεοπροβολές στον Κούλε καθώς και ομιλία του ιστορικού – ερευνητή Κωστή Μαμαλάκη.

Συγκεκριμένα:

-          Το Σάββατο 21 Μαΐου στις 21.00 θα προβληθεί  στο κινηματοθέατρο ΑΣΤΟΡΙΑ το ντοκιμαντέρ «Ο Ερμής κράτησε την αναπνοή του», μια παραγωγή της COSMOTE TV.

Προϊόν εκτενούς έρευνας και δεκάδων συνεντεύξεων σε Χανιά, Ηράκλειο, Ρέθυμνο, Αθήνα και Λονδίνο, η ταινία  αναδεικνύει και «φωτίζει» τα γεγονότα της Μάχης της Κρήτης από την ελληνική πλευρά, χωρίς να παραβλέπει το ρόλο των συμμαχικών δυνάμεων αλλά ούτε και τη γερμανική οπτική.

Εδώ το τρέιλερ: https://www.youtube.com/watch?v=NGAzqDP5Dr4

«Ο ΕΡΜΗΣ ΚΡΑΤΗΣΕ ΤΗΝ ΑΝΑΠΝΟΗ ΤΟΥ»

Η ΜΑΧΗ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ

20/5 - 1/6/1941 

Το 12ήμερο της γενναίας αντίστασης του Κρητικού λαού που συγκλόνισε την Ευρώπη και ήταν καθοριστικό στην εξέλιξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου

Ξημερώματα της 20ης Μαΐου 1941. Υπό την κωδική ονομασία «Επιχείρηση Ερμής», οι Γερμανοί ξεκινούν την αεραπόβαση για την κατάληψη της Κρήτης. Για πρώτη φορά στα παγκόσμια πολεμικά χρονικά θα επιχειρούνταν μία τόσο μεγάλης κλίμακας επίθεση από αέρος. Έχοντας ήδη κατακτήσει το μεγαλύτερο μέρος της Ευρώπης, η νίκη αναμενόταν να είναι εύκολη υπόθεση για τον πιο καλά εξοπλισμένο στρατό της εποχής. Η ελίτ της πολεμικής μηχανής της Ναζιστικής Γερμανίας, οι Αλεξιπτωτιστές της παντοδύναμης Luftwaffe, επιστρατεύτηκαν για την άμεση κατάληψη του στρατηγικής σημασίας νησιού. Όμως, οι υπολογισμοί των Γερμανών αποδείχθηκαν λανθασμένοι. Οι συμμαχικές δυνάμεις, καλά πληροφορημένες από τις υποκλοπές ULTRA, επέφεραν σοβαρότατες απώλειες στα στρατεύματα που έπεφταν από τον ουρανό. Οι άνδρες και οι γυναίκες της Κρήτης, αρνούμενοι να παραδώσουν τον τόπο τους αμαχητί, έγιναν μια γροθιά και αντιστάθηκαν με πρωτοφανές σθένος, γενναιότητα και αυτοθυσία.

Μετά από 12 ημέρες Μάχης, η Κρήτη «έπεσε» τελικά την 1η Ιουνίου 1941. Ωστόσο, η νίκη αυτή αποδείχτηκε «πύρρειος» για τους Γερμανούς. Οι απώλειες τους ήταν τέτοιες που δεν επιχείρησαν ποτέ ξανά άλλη αεροπορική έφοδο τέτοιας κλίμακας. Για την αντίσταση που προέβαλαν στους κατακτητές, οι Κρητικοί πλήρωσαν έναν βαρύ φόρο αίματος. Έβαλαν όμως για πρώτη φορά τον λαϊκό παράγοντα στην εξίσωση του πολέμου.

Προϊόν εκτενούς έρευνας και δεκάδων συνεντεύξεων σε Χανιά, Ηράκλειο, Ρέθυμνο, Αθήνα και Λονδίνο, η Ταινία  αναδεικνύει και «φωτίζει» τα γεγονότα της Μάχης από την ελληνική πλευρά, χωρίς να παραβλέπει το ρόλο των συμμαχικών δυνάμεων αλλά ούτε και τη γερμανική οπτική. Την αφήγηση ζωντανεύουν μαρτυρίες Ελλήνων, Συμμάχων και Γερμανών στρατιωτών που έλαβαν μέρος στη Μάχη αλλά και αφηγήσεις αυτοπτών μαρτύρων που ως μικρά παιδιά τότε βρέθηκαν στη δίνη του πολέμου. Τα γεγονότα τεκμηριώνουν στρατιωτικοί αναλυτές και διεθνούς φήμης ιστορικοί, όπως ο Βρετανός Sir Antony Beevor, το βιβλίο του οποίου «Κρήτη, η Μάχη και η Αντίσταση» θεωρείται μια από τις πιο ολοκληρωμένες προσεγγίσεις διεθνώς, καθώς και ο Χάγκεν Φλάισερ, Γερμανός και Έλληνας πολίτης, ομότιμος Καθηγητής Νεότερης και Σύγχρονης Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, βραβευμένος πολλάκις για το ερευνητικό του έργο.

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ:

Σκηνοθεσία: Βικτώρια Βελλοπούλου

Παραγωγή: COSMOTE TV (2021)

Εκτέλεση παραγωγής: Indigo View Productions

Διευθυντής Φωτογραφίας: Κωστής Νικολόπουλος

Πρωτότυπη Μουσική Τίτλων: Konstantinos Borek

Μοντάζ: Πάνος Πολύζος, Μανώλης Κολοκοτρώνης

Motion graphics: Αλέξης Κουβαριτάκης-  Μανώλης Κολοκοτρώνης 

Σενάριο - Αρχισυνταξία: Ιωάννα Μπρατσιάκου

Έρευνα: Βίκη Αρβελάκη, Μαρίλια Σταυρίδου, Άστριντ Μπλύμλαϊν

Ειδικός Σύμβουλος Έρευνας & Τεκμηρίωσης:Κωνσταντίνος Ε. Μαμαλάκης 

Ιστορικός σύμβουλος: Γιάννης Σκαλιδάκης

Διάρκεια: 1:31’

ΟΜΙΛΗΤΕΣ  ΓΙΑ ΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

-Antony Beevor (Αντονι Μπίβορ)Ιστορικός & συγγραφέας.

Το βιβλίο του  «ΚΡΗΤΗ, Η ΜΑΧΗ ΚΑΙ Η  ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ» θεωρείται η πιο αντικειμενική ματιά στα γεγονότα διεθνώς.

-Hagen Fleischer (Χάγκεν Φλαίσερ) Ιστορικός .Ομότιμος καθηγητής νεότερης και σύγχρονης ελληνικής και ευρωπαϊκής ιστορίας

-Artemis Cooper (Άρτεμις Κούπερ)  Συγγραφέας / Βιογράφος του σερ Πάτρικ Λη   Φέρμορ

-Stephan D.McNeal (Στέφαν Μακνίλ) - Ιστορικός

-Κωστής Μαμαλάκης  Σύμβουλος του Ιστορικού Μουσείου Κρήτης σε θέματα Νεότερης Ιστορίας

-Γιάννης Κοροδήμος  Υπεύθυνος του κινηματογραφικού αρχείου του Πολεμικού Μουσείου

-Δημήτρης Σκαρτσιλάκης Συλλέκτης, ερευνητής

-Σταμάτης Αποστολάκης Λαογράφος

-Γιάννης Σκαλιδάκης Ιστορικός

ΟΜΙΛΗΤΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΤΗΣ ΜΑΧΗΣ-

-Παναγιώτης Γκαρτζονίκας & Σταύρος Κουτρής Αντιστράτηγοι εν αποστρατεία, στρατιωτικοί αναλυτές

-Κωνσταντίνος Κόρκας – Αντιστράτηγος εν αποστρατεία, Αθήνα – τότε πρωτοετής της Σχολής Ευελπίδων που μετέβη οικειοθελώς στην Κρήτη για να πολεμήσει

• Τα στοιχεία που συγκροτούν την ιδιαιτερότητα της Μάχης και της Κατοχής της Κρήτης εξασφαλίζοντας μια ξεχωριστή σελίδα στην ιστορία του δεύτερου παγκοσμίου πολέμου είναι:

1.Το γεγονός ότι για πρώτη φορά στα παγκόσμια πολεμικά χρονικά επιχειρήθηκε μία αεραποβατική εισβολή τόσο μεγάλης κλίμακας.

2.Για  πρώτη φορά οι γερμανικές δυνάμεις αντιμετώπισαν μαζική αντίσταση από τον ίδιο τον τοπικό πληθυσμό.

3.Οι απώλειες των Γερμανών αλεξιπτωτιστών ήταν τόσο μεγάλες που δεν επιχειρήθηκε ξανά μία αντίστοιχη επιχείρηση.

4. Για πρώτη φορά στη Μάχη της Κρήτης φαίνεται ξεκάθαρα η υπεροχή της πολεμικής αεροπορίας επί του ναυτικού. Οι απώλειες που η Λουφτβάφε επέφερε στο Βασιλικό Βρετανικό Ναυτικό ήταν τέτοιες που έδειξαν ότι το ναυτικό δεν μπορεί να κρατήσει μια μεγάλη περιοχή όπως η Κρήτη χωρίς αεροπορική υποστήριξη.

5. Η Μάχη της Κρήτης είναι από τις πιο φωτογραφημένες μάχες του Β' Παγκοσμίου Πολέμου.

6. Εξ αιτίας των φωτογραφικών ντοκουμέντων, υπάρχει μια πολύ σοβαρή καταγραφή των εγκλημάτων πολέμου που ξεκίνησαν κατά τη διάρκεια της Μάχης της Κρήτης και συνεχίστηκαν την περίοδο της Κατοχής.

7. Επί Γερμανικής Κατοχής, η Κρήτη υπήρξε πιθανότατα η πιο πυκνά κατεχόμενη περιοχή στην Ευρώπη (η αναλογία έφτασε να είναι περίπου 1 κατακτητής για κάθε 5 κατακτημένους).

8. Στην Κρήτη έχουμε την πιο μακρά περίοδο γερμανικής κατοχής επί ελληνικού εδάφους (1941 - 1945). H αποχώρηση των Γερμανών από την ηπειρωτική Ελλάδα ολοκληρώθηκε στις αρχές Νοεμβρίου 1944, ενώ από την Κρήτη έφυγαν οριστικά τον Ιούλιο του 1945.

• Τα χαρακτηριστικά της Ταινίας

1.Καταθέτουν την άποψη τους διεθνώς αναγνωρισμένοι ιστορικοί ( Μπίβορ, Φλαίσερ, Αρτεμις Κούπερ, ΜακΝίλ)

2.Σύγχρονα πλάνα Κρήτης, τόπου μαγικού, ευλογημένου, εντυπωσιακά όμορφου σε αντιδιαστολή με τα ασπρόμαυρα πλάνα αρχείου που αποτυπώνουν την σκληρότητα και τον παραλογισμό του πολέμου, του πόνου, του τραύματος, της βίας

3. Μετάβαση από φωτογραφίες εποχής σε σύγχρονα πλάνα συγκεκριμένων τοποθεσιών με timelapse

4.Αντί για δραματοποιημένες σκηνές live action παρουσιάζονται γεγονότα, δράσεις, αντικείμενα, ακόμα και ντοκουμέντα μέσω animation και γραφικά υψηλής αισθητικής τα οποία συμβάλλουν αισθητά στη δημιουργία της απαιτούμενης ατμόσφαιρας και εξυπηρετούν την αναπαράσταση των γεγονότων

5.Για πρώτη φορά παρουσιάζονται ανέκδοτες προσωπικές μαρτυρίες αμάχων από τους : Φανουράκης, Φουρναράκη, Δελής, Καρατζάς, Βακάκη, Γιαννάκη, Τζεκάκης.

-          Την Κυριακή 22 Μαΐου στις 21.00 θα προβληθεί  στο κινηματοθέατρο ΑΣΤΟΡΙΑ το ντοκιμαντέρ «Κρουσώνας – Στα χνάρια του Καπετάν Σατανά», μια παραγωγή της Cyclos Film.

Το ντοκιμαντέρ αναφέρεται στην προσωπικότητα και την δράση του Αντωνίου Γρηγοράκη «Σατανά» (1888 – 1943) από τον Κρουσώνα, μιας προσωπικότητας του βενιζελικού χώρου που άφησε το αποτύπωμά του την περίοδο του Μεσοπολέμου και της Γερμανο-ιταλικής κατοχής.

Εδώ το τρέιλερ: https://www.youtube.com/watch?v=yIe0i6WG994&feature=youtu.be

Και στις δυο ταινίες η είσοδος για το κοινό είναι ελεύθερη

-          Στις 19, 20 και 21 Μαΐου 2022 θα πραγματοποιηθούν βιντεοπροβολές στον Κούλε με ιστορικά  ντοκουμέντα από τη Μάχη της Κρήτης. Πρόκειται για οπτικοακουστικό υλικό διάρκειας περίπου  5΄ λεπτών από το προσωπικό αρχείο του Επιστημονικού Συνεργάτη σε θέματα Νεότερης Ιστορίας του Ιστορικού Μουσείου Κρήτης Κωστή Μαμαλάκη. Υπεύθυνος της δράσης είναι ο Σάκης Βρουχάκης με τον Νίκο Χριστοδουλάκη και  η πρωτότυπη μουσική σύνθεση είναι του Αντώνη Βουμβουλάκη. Τα στιγμιότυπα θα προβάλλονται με την τεχνική του projection mapping ανά τακτά χρονικά διαστήματα, από τις 21.00 έως τις 23.00 κάθε βράδυ.

Εδώ το βίντεο από την περυσινή  δράση: https://www.youtube.com/watch?v=ONWar_jbGHA

-          Τη Δευτέρα 30 Μαΐου στις 19.00 στην αίθουσα εκδηλώσεων της Βικελαίας Δημοτικής Βιβλιοθήκης θα πραγματοποιηθεί ομιλία του κ. Κωστή Μαμαλάκη με θέμα «81  ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΜΑΧΗ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ-Η Μάχη του Ηρακλείου (Μάιος 1941)».

-          Σημειώνεται ότι όσοι ενδιαφέρονται μπορούν να παρακολουθήσουν την ψηφιακή ξενάγηση στην έκθεση που διοργανώθηκε από τον Δήμο Ηρακλείου στη Βασιλική του Αγίου Μάρκου για τα 80 χρόνια από τη Μάχη της Κρήτης, με την επιμέλεια του Κωστή Μαμαλάκη, σε συνδιοργάνωση με την Περιφέρεια Κρήτης και το Ιστορικό Μουσείο, σε αυτό το link: https://www.youtube.com/watch?v=ApvEC2qNXQc

Κείμενα – αφήγηση: Νίκος Ψιλάκης