Ο Πρόεδρος της ΤΕΔΚ και Δήμαρχος Ηρακλείου κ. Γιάννης Κουράκης κατά την παρέμβαση του στην Ημερίδα του Δήμου Αρχανών με θέμα «Τοπική Αυτοδιοίκηση και Περιφερειακή Ανάπτυξη» δήλωσε:
Σας ευχαριστώ για την ευκαιρία που μου δίνετε να χαιρετίσω τη σημερινή ημερίδα και να τονίσω το ρόλο που διαδραματίζει η σύγχρονη Τοπική Αυτοδιοίκηση στη βιώσιμη ανάπτυξη..
Με τον όρο «βιώσιμη ανάπτυξη» δεν αναφερόμαστε μόνο στην οικονομία, αλλά σε μια ολοκληρωμένη κοινωνική, οικονομική, πολιτιστική και περιβαλλοντική ανάπτυξη που στηρίζεται στην αειφορία και στη λογική αξιοποίηση όλων των πόρων και του ανθρωπίνου δυναμικού μιας περιοχής.
Στο πλαίσιο αυτό, η Τοπική Αυτοδιοίκηση, ως εκφραστής της Τοπικής Κοινωνίας, είναι η πιο αρμόδια Αρχή για τον προγραμματισμό και την ευθύνη υλοποίησης κάθε αναπτυξιακού σχεδιασμού σε τοπικό επίπεδο.
Η σημασία αυτού του ρόλου της τοπικής αυτοδιοίκησης ως φορέα βιώσιμης ανάπτυξης, έχει αποτυπωθεί και σε ευρωπαϊκό επίπεδο από την Επιτροπή των Περιφερειών.
Σύμφωνα με αυτή, οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης είναι, παράγοντες δημοκρατίας αλλά και οι σημαντικότεροι εταίροι για την κοινωνικο-οικονομική ανάπτυξη. Στα πλαίσια αυτά, επιδιώκονται πολιτικές που οδηγούν:
- Σε μια ισχυρή Τοπική Αυτοδιοίκηση, με μεγάλους, βιώσιμους και αποτελεσματικούς Δήμους ικανούς να παρέχουν ένα ευρύ φάσμα υπηρεσιών στους κατοίκους και ικανούς να σχεδιάζουν, να προωθούν και να συμβάλλουν στην βιώσιμη ανάπτυξη.
- Σε μια Τοπική Αυτοδιοίκηση που θα παρεμβαίνει ενεργά και θα συντονίζει τον κρατικό, κοινωνικό και ιδιωτικό τομέα σε δράσεις για ολοκληρωμένη και βιώσιμη ανάπτυξη.
- Στην εφαρμογή της αρχής της επικουρικότητας, με την οποία οι αποφάσεις λαμβάνονται στο πλησιέστερο προς τον πολίτη επίπεδο, αυτό της Αυτοδιοίκησης. Η αρχή αυτή οδηγεί στην αποκέντρωση αρμοδιοτήτων και εξουσιών προς την Αυτοδιοίκηση, που για την άσκηση τους απαραίτητη προϋπόθεση είναι οι ισχυροί και καλά οργανωμένοι Δήμοι.
Με αυτά τα δεδομένα οι ΟΤΑ είναι πλέον υποχρεωμένοι να επωμίζονται νέες ευθύνες, να αποκτούν νέα δυναμική προς όφελος της τοπικής αλλά και της εθνικής αναπτυξιακής προσπάθειας και να καθίστανται βασικοί μοχλοί ανάπτυξης, που μαζί με την κεντρική Κυβέρνηση καλούνται να δώσουν τη μάχη για την ευημερία των πολιτών τους.
Σε αντίθεση με την κατεύθυνση αυτή και παρά τις επιταγές της Ε.Ε. για ουσιαστική συμμετοχή της αυτοδιοίκησης στο προγραμματισμό και διαχείριση πόρων και προγραμμάτων, η κυβέρνηση δυστυχώς επέλεξε για τους πόρους της 4ης προγραμματικής περιόδου ένα σύστημα καθαρά Αθηνοκεντρικό, και ιδιαίτερα συγκεντρωτικό και γραφειοκρατικό που αφαιρεί το δικαίωμα από την περιφέρεια, από τις τοπικές κοινωνίες να αποφασίζουν και να προγραμματίζουν «τα του οίκου τους».
Η πρακτική αυτή είναι κάθετα αντίθετη με την άποψη που επικρατεί στην Ε.Ε. ότι η αυτοδιοίκηση και ειδικότερα οι πόλεις πρέπει να διευρύνουν τις πρωτοβουλίες τους ιδιαίτερα σε τομείς που επηρεάζουν την καθημερινότητα μεγάλου αριθμού πολιτών όπως :
1. Προσπελασιμότητα και κινητικότητα
- Δημόσιες μεταφορές, προσιτές, οργανωμένες και λειτουργικές, με ασφάλεια χρηστών και εργαζομένων.
- Ενθάρρυνση εναλλακτικών και ήπιων τρόπων μεταφοράς και αντίστοιχων υποδομών (ποδήλατο, πεζόδρομοι, οχήματα χαμηλής κατανάλωσης).
- Ολοκληρωμένη στρατηγική μεταφορών.
- Βιώσιμη αστική κινητικότητα, που μεταφράζεται σε βέλτιστη χρήση των υποδομών μεταφοράς, συνεργασία και χρήση λιγότερο ρυπογόνων μέσων.
- Σχεδιασμός φιλικός προς τα άτομα χωρίς αυτοκίνητο (ηλικιωμένοι, νέοι, ΑΜΕΑ)
2. Αποτελεσματικότητα των Υπηρεσιών.
- Υπηρεσίες σύγχρονες, αποτελεσματικές, προσβάσιμες στον πολίτη συμβατικά και ηλεκτρονικά.
- Επαρκή και ποιοτική υγειονομική περίθαλψη.
- Δημιουργία πλέγματος κοινωνικών παροχών.
- Δυνατότητα για επαγγελματική κατάρτιση.
- Εγκατάσταση υπηρεσιών σε υποβαθμισμένες περιοχές.
3. Περιβάλλον.
- Συντονισμός των χωροταξικών πολιτικών, των επενδύσεων και των δράσεων για τη διαχείριση προβλημάτων με προτεραιότητα σ'' εκείνα της αστικής επέκτασης.
- Διαχείριση του κυκλοφοριακού με στόχο τη βελτίωση της ποιότητας ζωής (ανθρώπινες πόλεις) και την προώθηση της φυσικής δραστηριότητας.
- Επενδύσεις για αύξηση του πρασίνου, προώθηση βιοδιασπώμενων συσκευασιών, διασφάλιση της ποιότητας του αέρα, τη διαχείριση αποβλήτων, τη μείωση του θορύβου κλπ.
- Ανάπλαση υποβαθμισμένων αστικών και βιομηχανικών περιοχών και αξιοποίηση των κέντρων των πόλεων.
- Στροφή προς τη χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.
4. Πολιτισμός
- Ανάπτυξη υποδομών προσαρμοσμένων στις ανάγκες και δυνατότητες κάθε περιοχής ανάλογα με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της (πολιτιστικά κέντρα, μουσεία, βιβλιοθήκες κ.τ.λ.)
- Δημιουργία δικτύου πολιτιστικών δράσεων με Δήμους της Ελλάδας και της ευρύτερης περιοχής της Μεσογείου.
- Πρόγραμμα πολιτιστικών δραστηριοτήτων που θα απευθύνεται στο σύνολο του πληθυσμού.
Κυρίες και κύριοι,
Σε μια εποχή ραγδαίων εξελίξεων σε όλο το φάσμα των ανθρώπινων δράσεων, η Τοπική Αυτοδιοίκηση και η Περιφέρεια γενικά, είναι υποχρεωμένες να συντονίζουν τα βήματα τους με όλες αυτές τις εξελίξεις για να συμβάλλουν στην ανάπτυξη και να παρέχουν τα επίπεδα διαβίωσης που επιβάλλει η πραγματικότητα σήμερα αλλά και αξιώνουν οι πολίτες.
Θεωρώ ότι η σημερινή ημερίδα που είναι σχεδιασμένη με πρακτικό πνεύμα θα συμβάλει προς την κατεύθυνση αυτή με προτάσεις και συμπεράσματα που συνεισφέρουν ουσιαστικά στη δημιουργία των ΟΤΑ της νέας εποχής.
Στην κατεύθυνση αυτή ο Δήμος Ηρακλείου έχει ολοκληρώσει τις διαδικασίες συνεργασίας με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων για τη χρηματοδότηση του αναπτυξιακού του προγράμματος για τα επόμενα 3 με 4 χρόνια.
Παράλληλα, ως Τοπική Αυτοδιοίκηση εξετάζουμε τη δυνατότητα ένταξης του Αναπτυξιακού Προγράμματος του Νομού Ηρακλείου που αποτελεί το σύνολο των επί μέρους τεχνικών προγραμμάτων, όλων των Δήμων στην Ευρωπαϊκή Τράπεζα με ιδιαίτερα ευνοϊκούς όρους.
Τα αποτελέσματα αυτών των ενεργειών στην Τοπική Ανάπτυξη, στην απασχόληση στην τόνωση της επιχειρηματικότητας, σε συνδυασμό με τις περιβαλλοντολογικές ενέργειες, θα είναι εντυπωσιακά.