ΔΗΛΩΣΕΙΣ ΔΗΜΑΡΧΟΥ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ κ.ΓΙΑΝΝΗ ΚΟΥΡΑΚΗ ΣΤΟ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ

Η μελέτη Σκοπιμότητας και Βιωσιμότητας της Κεντρικής Μονάδας Επεξεργασίας Στερεών Αποβλήτων της περιφέρειας Κρήτης βρίσκεται υπό εκπόνηση και σύντομα θα ολοκληρωθεί. Αξίζει τον κόπο να σημειωθούν τρία σημαντικά συμπεράσματα από τη μέχρι τώρα δουλειά.

Πρώτον, από την ανάλυση των ζυγολογίων των ΧΥΤΑ διαπιστώνεται ραγδαία αύξηση των απορριμμάτων στην Κρήτη σε σχέση με όσα θεωρητικά υπολογίζονταν σε προηγούμενες μελέτες. Τα απορρίμματα της Κρήτης ξεπερνάνε τους 400.000 τόνους ανά έτος και συνεχίζουν να αυξάνονται.

Δεν έχουμε πλέον την πολυτέλεια να περιμένουμε άλλο – όσο εμείς περιμένουμε ο όγκος των απορριμμάτων αυξάνεται και φτάνει σε δυσθεώρητα μεγέθη – πρέπει να δρομολογηθούν λύσεις τώρα

Αυτό σημαίνει ότι πρωταρχικός σκοπός των προσπαθειών μας πρέπει να είναι η μείωση των παραγόμενων αποβλήτων και η συστηματική επαναχρησιμοποίηση υλικών και αντικειμένων, δηλαδή οι δύο πρώτες προτεραιότητες της ιεραρχίας διαχείρισης αποβλήτων σύμφωνα με τις κατευθύνσεις της ΕΕ. Χωρίς τέτοια στόχευση, οποιεσδήποτε υποδομές διαχείρισης αποβλήτων θα αποδειχθουν ανεπαρκείς για να παραλάβουν τους διαρκώς αυξανόμενους όγκους αποβλήτων.

Στα πλαίσια αυτά, η μελέτη υποδεικνύει ως βασικό άξονα δράσης τη δημιουργία Δικτύου Πράσινων Σημείων στην Κρήτη που θα υποδέχονται υλικά και αντικείμενα προς επαναχρησιμοποίηση, ανακουφίζοντας δραστικά τις υποδομές διαχείρισης αποβλήτων. Η λειτουργία Πράσινων Σημείων στις πλέον ανεπτυγμένες χώρες της ΕΕ έχει σημαντικά κοινωνικά, οικονομικά και περιβαλλοντικά οφέλη και άμεσα θα προχωρήσουμε σε περαιτέρω ενέργιες για να αναδιεχθούν αυτά σε τοπικό επίπεδο.

Τα Πράσινα Σημεία αποτελούν μια πανελλαδικά πρωτοποριακή ενέργεια που ξεκινάει από την Κρήτη και είμαστε βέβαιοι ότι θα βρουν πολλούς μιμητές. Ο ΕΣΔΑΚ προχωρά άμεσα στην υπογραφή μνημονίου συνεργασίας και ανταλλαγής τεχνογνωσίας με τη Παγκόσμια Ένωση Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ISWA) και η πρώτη δραστηριότητα θα είναι η ανάδειξη του ιδιαίτερου ρόλου των Πράσινων Σημείων.

Δεύτερον, πρέπει να σημειωθεί ότι δίνουμε πολύ μεγάλη βαρύτητα στην άμεση και δραστική αύξηση της ανακύκλωσης και ανάκτησης υλικών. Απαιτείται πραγματικό άλμα για να επιτευχθούν οι στόχοι του 2011 όσον αφορά τα υλικά συσκευασίας και επιπλέον πρέπει να προχωρήσουμε σε στοχευμένα προγράμματα Διαλογής οργανικών αποβλήτων στην Πηγή σε ξενοδοχεία, εστιατόρια και οικισμούς με κατάληληλες προϋποθέσεις. Η διεθνής εμπειρία δείχνει ότι είναι εφικτό να εκτρέπουμε μέχρι και 50% των στερεών αποβλήτων με συνδυασμένες δράσεις ανάκτησης – ανακύκλωσης και είμαστε αποφασισμένοι να το πετύχουμε γιατί αυτό αξίζει στην Κρήτη, τους πολίτες της και το περιβάλλον της.

Τρίτον, στο σύστημα επεξεργασίας που θα δημιουργηθεί θα οδηγείται αποκλειστικά και μόνο ότι δεν μπορεί ρεαλιστικά να ανακτηθεί  - ανακυκλωθεί από τα Πράσινα Σημεία, τα Προγράμματα Ανακύκλωσης και τη Διαλογή Οργανικού στην Πηγή. Έτσι το σύστημα επεξεργασίας δεν ανταγωνίζεται σε τίποτα τις ανώτερες πρακτικές διαχείρισης (επαναχρησιμοποίηση, ανακύκλωση και ανάκτηση) και επιτρέπει τη δημιουργική συνύπαρξη τεχνολογικών και κοινωνικών λύσεων στο πρόβλημα των απορριμμάτων.

Όσον αφορά το σύστημα επεξεργασίας, η μελέτη θα προσδιορίσει τα απαιτούμενα περιβαλλοντικά αποτελέσματα που πρέπει να επιτευχθούν, θα βάλει δηλαδή τον πήχη για όλες τις τεχνολογίες. Στη συνέχεια θα ελεγχθούν οι δυνατότητες κάθε τεχνολογικής λύσης να πετύχει τα απαιτούμενα αποτελέσματα.

Με τον τρόπο αυτό, θα αποφευχθεί η μονοδιάστατη επιλογή τεχνολογίας  και θα είναι εφικτός ένας διαγωνισμός ανοικτός σε όλες τις τεχνολογίες, με πλήρη διαφάνεια και σοβαρό ανταγωνισμό στο επίπεδο της οικονομικής προσφοράς, προς όφελος των πολιτών της Κρήτης.

Σημειώνεται ότι τα συμπεράσματα της μελέτης και οι βασικές προτάσεις θα τεθούν σε δημόσια διαβούλευση, θα αναρτηθούν και στο site του ΕΣΔΑΚ,  έτσι ώστε να είναι εφικτός ο ανοικτός δημόσιος διάλογος γύρω από αυτά και να επιτευχθεί η μέγιστη κοινωνική συναίνεση για την προώθηση της ολοκληρωμένης διαχείρισης απορριμμάτων στην Κρήτη. Η δημόσια διαβούλευση θα ολοκληρωθεί εντός 3 μηνών και με το πέρας αυτής οι μελετητές θα κληθούν να τροποποιήσουν τη μελετη τους με βάση τα συμπεράσματα της διαβούλευσης, όπου απαιτείται αυτό.

Θέλω να τελειώσω τονίζοντας  ότι η διαπιστούμενη ραγδαία αύξηση των απορριμμάτων στην Κρήτη πρέπει να μας οδηγήσει και σε μια αναθεώρηση πάγιων απόψεων και πρακτικών που συχνά ακούμε. Κάθε φορά που δίνουμε έμφαση στην ανακύκλωση, εμφανίζονται καλοπροαίρετοι συμπολίτες μας και μας υποδεικνύουν ότι αυτή δεν αρκεί για να πετύχουμε τους στόχους της ΕΕ και να διαχειριστούμε τον μεγάλο όγκο των αποβλήτων. Από την άλλη, κάθε φορά που γίνεται λόγος για τεχνολογίες επεξεργασίας, εμφανίζονται άλλοι, επίσης καλοπροαίρετοι συμπολίτες μας και μας μιλούν για την ανάγκη να δοθεί λύση με βάση την ανακύκλωση και την ανάκτηση υλικών.

Πρέπει να καταλάβουμε όλοι ότι οι 400.000 τόνοι απορριμμάτων που παράγει η Κρήτη ετησίως δεν μας αφήνουν καμία πολυτέλεια να περιμένουμε,  ούτε να διαλέξουμε μεταξύ μονάδων επεξεργασίας και ανακύκλωσης.

Αντίθετα, μας αναγκάζουν να χρηιμοποιήσουμε και τα δύο αυτά εργαλεία, στο μέγιστο δυνατό βαθμό,  για να μπορέσουμε να πετύχουμε μια βιώσιμη και περιβαλλοντικά φιλική λύση, όπως έχει γίνει σε όλες τις χώρες που έχουν αντιμετωπίσει το πρόβλημα των στερεών αποβλήτων. Για αυτό άλλωστε και τα υψηλότερα ποσοστά ανακύκλωσης τα έχουν οι χώρες με τις πλέον προωθημένες τεχνολογικές λύσεις.  

Έχουμε ξεκινήσει μια προσπάθεια στη διαχείριση των απορριμμάτων της Κρήτης με σημαντικά αποτελέσματα εδώ και 8 χρόνια. Τα βήματα που έχουμε κάνει είναι πολλά σε σχέση με το παρελθόν των εκατοντάδων χωματερών, μοιάζουν όμως λίγα σε σχέση με το μέλλον της ολοκληρωμένης διαχείρισης, της γενικευμένης ανακύκλωσης και  της μείωσης των αποβλήτων. Για ένα τέτοιο μέλλον αξίζει να στρατευθούμε όλοι τώρα, χωρίς καμία αναμονή και κωλυσιεργία.