Ηράκλειο 19/4/2007

 

Παρέμβαση του Δημάρχου Ηρακλείου Γιάννη Κουράκη για τα « 50 Χρόνια από την Ίδρυση της Ευρωπαϊκής Ένωσης : Μεσόγειος & Ευρώπη - Προβλήματα - Προκλήσεις »

Η συμπλήρωση 50 χρόνων από την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αποτελεί σημαντικό σταθμό στην ιστορία της Γηραιάς Ηπείρου.

Μια ευκαιρία απολογισμού, αλλά ταυτόχρονα και ουσιαστικού προβληματισμού για την μελλοντική της πορεία.

Είναι εξαιρετικά σημαντικό ότι ποτέ άλλοτε στην ιστορία της η Ευρώπη δεν γνώρισε μια τόσο μακρά περίοδο Ειρήνης κι ούτε οι λαοί της γνώρισαν οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες ανάλογες με τις σημερινές .

Όταν μάλιστα ληφθεί υπόψη ότι οι εξελίξεις αυτές ακολούθησαν ένα μακρύ και καταστρεπτικό πόλεμο που άφησε πίσω του μια Ήπειρο βαθειά διαιρεμένη και κατεστραμμένη σχεδόν ολοκληρωτικά.

Αν αναλογιστεί κανείς τις δυσκολίες που υπήρξαν τα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια για να σχηματοποιηθεί και να ¨αγκαλιαστεί¨ η ιδέα της Ενωμένης Ευρώπης και να καλλιεργηθεί η συνείδηση του Ευρωπαίου Πολίτη, πρέπει σήμερα να αισθανόμαστε σχετική ικανοποίηση για όσα, στο διάστημα αυτό έχουν γίνει.

Υπήρξαν και υπάρχουν βεβαίως παλινωδίες, υποχωρήσεις, αποτυχίες συμβιβασμοί και προκαταλήψεις αιώνων που, καθυστέρησαν σημαντικά την πορεία.

Σήμερα παρά τα όποια προβλήματα ο θεσμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης διευρύνεται με νέους Εταίρους που συμμερίζονται και συμβάλουν στην εμβάθυνση και ουσιαστικοποίηση της Ευρωπαϊκής ιδέας.

Η σημερινή Ευρώπη είναι μια ελκυστική Ένωση Κρατών με τεράστιο κύρος παγκοσμίως, γεγονός που επιτρέπει μια συγκρατημένη αισιοδοξία για το μέλλον και τις προοπτικές της, παρά τη διαπιστωμένη στασιμότητα σε σημαντικές θεσμικές εξελίξεις.

Βεβαίως απαιτείται μια καινούργια ώθηση, ιδιαίτερα μετά την πρόσφατη καταψήφιση της Συνταγματικής Συνθήκης από τους Γάλλους και τους Ολλανδούς.

Είναι βέβαιο όμως ότι αυτή η καταψήφιση, το ΟΧΙ αυτό στο Ευρωπαϊκό Σύνταγμα, οφείλεται σε δυσπιστία των λαών σε συγκεκριμένες πολιτικές και δεν συνιστά σε καμιά περίπτωση γενικότερη άρνηση της Ευρωπαϊκής Προοπτικής.

Και από αυτή την άποψη η άρνηση ίσως να ήταν και δικαιολογημένη και πιθανώς χρήσιμη, υπό την προϋπόθεση βεβαίως ότι θα σταθμιστούν σωστά και θα υπάρξουν οι βελτιωτικές εκείνες παρεμβάσεις που θα αναδείξουν το κοινωνικό πρόσωπο της Ένωσης, την αλληλεγγύη μεταξύ των κρατών, αλλά και των κοινωνικών ομάδων μέσα στο ίδιο το Κράτος.

Γιατί πρέπει να γίνει κατανοητό από τη Γραφειοκρατία των Βρυξελλών ότι οι προσδοκίες των λαών στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν αφορούν στη δημιουργία ενός ισχυρού γραφειοκρατικού μηχανισμού εξυπηρέτησης οικονομικών συμφερόντων, αλλά στην εξασφάλιση των προϋποθέσεων εκείνων που θα επιτρέψουν στον Ευρωπαίο πολίτη να συνειδητοποιήσει την Ευρωπαϊκή του ταυτότητα.

Την ταυτότητα που θα του εξασφαλίζει ένα περιβάλλον με σταθερούς όρους εργασίας, εκπαίδευσης, περίθαλψης, κοινωνικής αλληλεγγύης και συνοχής.

Γιατί ο ευρωπαϊκός χώρος δεν πρέπει να αποτελεί προνομιούχο πεδίο δράσης των Εταιρειών και των οικονομικά ισχυρών που έχουν στόχο την, με κάθε τρόπο διεύρυνση του κέρδους.

Ούτε θα πρέπει να γίνει χώρος εφαρμογής ¨στεγνών¨ τεχνοκρατικών πρωτοβουλιών που θα αποσκοπούν σε εφαρμογή λύσεων χωρίς την ευρύτερη λαϊκή συναίνεση. Οι λαοί της Ευρώπης πρέπει να έχουν λόγο και πρέπει είναι οι κυρίαρχοι των όποιων εξελίξεων,

Εκείνων η βούληση πρέπει να υπηρετείται και εκείνων το συμφέρον να διασφαλίζεται.

Κορυφαία πρόβλεψη της Συνταγματικής Συνθήκης πρέπει να είναι η θετική απάντηση στις ανησυχίες του Ευρωπαίου πολίτη στον ραγδαία μεταβαλλόμενο κόσμο μας και η προώθηση του στρατηγικού στόχου της Ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης.

Στην κατεύθυνση αυτή υπάρχουν ενδιαφέρουσες προτάσεις που πρέπει να εξεταστούν διεξοδικά και αν η μεγάλη πλειοψηφία των κρατών-μελών και του Ευρωπαϊκού πληθυσμού, επιθυμεί να προχωρήσει προς αυτή την κατεύθυνση κανένας γραφειοκρατικός μηχανισμός δεν θα πρέπει να έχει την δυνατότητα να σταθεί εμπόδιο.

Μια μικρή μειοψηφία που αρνείται την πολιτική ένωση ομοσπονδιακής λογικής με δημοκρατικά νομιμοποιημένους θεσμούς διαδικασίες και πολιτικές, δεν πρέπει να αναιρέσει την πορεία προς την ολοκλήρωση.

Σε θέματα εξωτερικής πολιτικής αλλά και κοινωνικής δράσης η Ευρώπη πρέπει να απαντήσει με θέσεις ενιαίες, ευέλικτες και γενναίες, ώστε να πάψει να παίζει δευτερεύοντα ρόλο στα παγκόσμια γεγονότα.

Προβλήματα, όπως το περιβάλλον, το ενεργειακό, η επιστημονική έρευνα, η ανάπτυξη του κράτους πρόνοιας, η ενίσχυση συνεργασιών και κοινών πολιτικών για τα ανθρώπινα δικαιώματα, έχουν ανάγκη θεσμικής κατοχύρωσης, για να προωθηθούν σε ολόκληρη την Ένωση με τους ρυθμούς που επιβάλλει ο σημερινός ανταγωνιστικός κόσμος..

Στα πλαίσια της Συνθήκης πρέπει να υπάρξει αποτελεσματικότερο σύστημα οικονομικής διακυβέρνησης με περισσότερες αρμοδιότητες στα αιρετά όργανα (π.χ. Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο), ώστε να προχωρήσει ταχύτερα και αδιατάραχτα η πολιτική της Συνοχής.

Πρέπει ακόμα να δημιουργηθούν μηχανισμοί με στόχο τη σταθερή και αποτελεσματική διαβούλευση με τους πολίτες και τα Εθνικά Κοινοβούλια και να γίνει πράξη η Ευρωπαϊκή Συμμετοχική Δημοκρατία, που αποτελεί αίτημα του Ευρωπαίου πολίτη.

Η Χώρα μας οφείλει να αναπτύξει στην κατεύθυνση αυτή δράσεις θετικές και σε συνεργασία και με άλλα κράτη που συμμερίζονται τις ανησυχίες των λαών και να προωθήσει χρήσιμες πρωτοβουλίες για την ευρύτερη περιοχή μας.

Ιδιαίτερες πρωτοβουλίες πρέπει να υπάρξουν με τις Μεσογειακές χώρες και ιδιαίτερα τις νησιώτικες περιοχές.

Υπάρχουν ιδιαίτερα προβλήματα που αυτές αντιμετωπίζουν και πρέπει να προωθηθούν από κοινού προτάσεις και λύσεις που θα τα αντιμετωπίζουν με επάρκεια, λαμβάνοντας πάντοτε υπόψη την ιδιαίτερη πολιτική και ιστορική διαδρομή των συγκεκριμένων περιοχών.

Ο Μεσογειακός χώρος είναι προνομιακός γιατί αποτελεί στην ουσία πεδίο επικοινωνίας και επαφής με τους λαούς της Αφρικής και της Ασίας.

Η γειτνίαση αυτή δημιουργεί προβλήματα σοβαρά, όπως η μετανάστευση, αλλά ταυτόχρονα προσφέρει και πολλά πλεονεκτήματα που θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν θετικά.

Η προστασία των Ευρωπαϊκών συνόρων είναι επίσης σημαντικός στόχος και φυσικά είναι ο τομέας που ενδιαφέρει πάρα πολύ τη χώρα μας, αφού είναι η μοναδική χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης που αντιμετωπίζει απειλή στα σύνορα της.

Η σημερινή Ευρώπη αξιοποιώντας τους θεσμούς που έχουν εδραιωθεί από τη μέχρι σήμερα λειτουργία της και δημιουργώντας νέους που θα απαντούν στις καθημερινά δημιουργούμενες ανάγκες, πρέπει να είναι χώρος Ειρήνης, Ασφάλειας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης.

Μια περιοχή ευημερίας και πολιτισμού, με κοινές αξίες και κοινή πνευματική κληρονομιά που θα εμπνέει εμπιστοσύνη στους λαούς της και θα μπορεί να εγγυηθεί την ανθρωποκεντρική ανάπτυξη και την ανθρώπινη αξιοπρέπεια.