ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΒΑΣΙΛΗ ΞΗΜΕΡΗ

ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΟΥ - ΠΟΛΙΤΙΚΟΥ ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟΥ Δ.Π.Ο.

Στην Ημερίδα του Επιχειρησιακού Προγράμματος URBAN II Ηρακλείου, στο Ηράκλειο στις 15-12-2005

 

1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ

 

Ως πολιτικός προϊστάμενος του Γραφείου URBAN Ηρακλείου, στην εισήγησή μου θα αναφερθώ περιληπτικά στην πορεία υλοποίησης των Δράσεων του Προγράμματος και στον προγραμματισμό των έργων.

 

Επειδή γενικός στόχος του Προγράμματος είναι η ριζική αναδιάρθρωση του χώρου των υποβαθμισμένων περιοχών του δυτικού παραλιακού μετώπου του Ηρακλείου, η πολυλειτουργική αναβάθμιση της περιοχής και η κοινωνική και οικονομική αναζωογόνησή της, οι δράσεις του Προγράμματος διακρίνονται σε δύο βασικές κατηγορίες:

α) στα έργα υποδομών και

β) στις άϋλες δράσεις.

 

Για την επίτευξη των στόχων του Προγράμματος επιλέχθηκαν οι 4 τομείς Προτεραιοτήτων, στους οποίους αναφέρθηκε ο κ. Δήμαρχος. Θα αναφερθώ επιγραμματικά στα σημαντικότερα Μέτρα του Προγράμματος, ανά Άξονα Προτεραιότητας, σύμφωνα με τη δομή του Προγράμματος.

 

2. ΠΟΡΕΙΑ ΔΡΑΣΕΩΝ

 

Άξονας Προτεραιότητας 1:

Πολυλειτουργική αναβάθμιση αστικών περιοχών – προστασία περιβάλλοντος

 

Μέτρο 1.1. : Κτιριακό συγκρότημα Μουσείου Φυσικής Ιστορίας, σε συνδιασμό με το Μέτρο 3.3: Δημιουργία κέντρου κατάρτισης σε θέματα περιβάλλοντος

 

Πρόκειται για ιδιαίτερα σημαντικά, από πλευράς βαρύτητας παρέμβασης, Μέτρα του Προγράμματος, που χωροθετούνται στο ανακατασκευασμένο διατηρητέο βιομηχανικό συγκρότημα της Παλιάς Ηλεκτρικής.

 

Ως Δημοτική Αρχή συμβάλαμε καθοριστικά στην επιτάχυνση των διαδικασιών αδειοδότησης του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας και στηρίζομε το έργο, κατανοώντας το ρόλο του στην αναβάθμιση του παραλιακού μετώπου και στην προβολή του Ηρακλείου.

 

Για την απεμπλοκή του έργου δημιουργίας του Κέντρου Κατάρτισης σε θέματα περιβάλλοντος στο δυτικό τμήμα του συγκροτήμτος της παλιάς Ηλεκτρικής διαθέσαμε στον Ο.Α.Π. - Δ.Ε.Η. για τη μεταστέγασή του δημοτικό οικόπεδο στην οδό Στ. Γιαμαλάκη.

 

Πετύχαμε επίσης την ένταξη δύο συμπληρωματικών έργων του Μουσείου στο Π.Ε.Π. Κρήτης, ως δημοτικών έργων:

α) την «Κατασκευή υπόγειου υποσταθμού της Δ.Ε.Η. στο χώρο του Μουσείου», προϋπολογισμού 100,000 €, που επαναδημοπρατείται στις 9-1-2006, λόγω απεργίας στην προκαθορισμένη ημερομηνία δημοπράτησης (5-12-2005) και

β) την «Διαμόρφωση περιβάλλοντα χώρου στο νότιο τμήμα του Μουσείου», προϋπολογισμού 575,000 €, που θα δημοπρατηθεί τον Φεβρουάριο 2006.

 

Μέτρο 1.2: Υποδομές υποστήριξης και διασύνδεσης δικτύου πολιτιστικών δραστηριοτήτων

 

Το Μέτρο αφορά στην αναβάθμιση των κοινόχρηστων χώρων της περιοχής της παλιάς λαχαναγοράς στην Αγ. Τριάδα. Η «Μελέτη διαμόρφωσης της ευρύτερης περιοχής της παλιάς λαχαναγοράς», με βάση την οποία θα εκτελεστούν τα έργα των τριών δράσεων του Μέτρου (Κατασκευή της πλατείας της παλιάς λαχαναγοράς, Κατασκευή και προμήθεια ανάλογου αστικού εξοπλισμού και Κατασκευή «ελαφριών κατασκευών»), που χρηματοδοτείται από τον Δήμο Ηρακλείου, συντάχθηκε από ομάδα με τους βραβευμένους μελετητές του πανευρωπαϊκού αρχιτεκτονικού διαγωνισμού EUROPAN 4. Οι μελέτες εφαρμογής έχουν εγκριθεί από το ΥΠ.ΠΟ. και έχουν παραδοθεί τα Τεύχη Δημοπράτησης. Το έργο, προϋπολογισμού 350,000 €, θα δημοπρατηθεί στο δεύτερο τρίμηνο του 2006.

 

Παράλληλα, θα δημοπρατηθούν και τα έργα διαμόρφωσης των περιμετρικών δρόμων – πεζοδρόμων, προϋπολογισμού 650,000 €, καθώς και η εγκατάσταση ενός συστήματος ελαφρών κατασκευών για τη φιλοξενία υπαίθριας αγοράς χειροτεχνημάτων και έργων τέχνης, που θα λειτουργεί τα Σαββατοκύριακα, προϋπολογισμού 150,000 €, που χρηματοδοτούνται από το Π.Ε.Π. Κρήτης.

 

Τέλος, εντός του α’ τριμήνου του 2006 θα δημοπρατηθεί το έργο προσωρινής διαμόρφωσης της περιοχής του κόλπου Δερματά, που εγκρίθηκε την περασμένη εβδομάδα από το ΥΠ.ΠΟ. και θα χρηματοδοτηθεί από ίδιους πόρους του Δήμου.

 

Μέτρο 1.3.: Ολοκληρωμένη πολεοδομική παρέμβαση στον αστικό ιστό της περιοχής μελέτης και πιλοτικές εφαρμογές.

 

Το Μέτρο αφορά στην ανάπλαση της συνοικίας των Καμινίων. Για την οργανωμένη ποιοτική αναβάθμιση της περιοχής συντάχθηκαν και παραλήφθηκαν δύο μελέτες που χρηματοδοτήθηκαν από το Πρόγραμμα με περίπου 140,000 €: η “Μελέτη χάραξης αναπτυξιακών κατευθύνσεων για τις υποβαθμισμένες περιοχές του δυτικού παραλιακού μετώπου Ηρακλείου” και η “Προκαταρκτική πρόταση ανάπλασης της συνοικίας των Καμινίων και Μελέτες Εφαρμογής”. Η Προκαταρκτική Πρόταση Ανάπλασης, αφού θεσμοθετηθεί, θα καθορίσει σε σημαντικό βαθμό την αναθεώρηση του ρυμοτομικού σχεδίου της περιοχής επέκτασης των Καμινίων, που από το 1987 δεν είναι δυνατόν να υλοποιηθεί, αφού η ολοκλήρωση της Πράξη Εφαρμογής δεν είναι εφικτή με το ισχύον ρυμοτομικό σχέδιο.

 

Για την αναβάθμιση των κοινόχρηστων χώρων της περιοχής αγοράστηκε με πόρους του Προγράμματος τον Δεκέμβριο 2005 έναντι 225,000 € οικόπεδο επιφάνειας περίπου 800 τ.μ. στην οδό Πετλέμπουρη, για να διαμορφωθεί ως κοινόχρηστος χώρος (πράσινο – παιδική χαρά). Το έργο, προύπολογισμού 260,000 €, θα επαναδημοπρατηθεί τον Ιανουάριο 2006, λόγω απεργίας στην προκαθορισμένη ημερομηνία δημοπράτησης (12-12-2005).

 

Επίσης, τις προσεχείς ημέρες αγοράζεται από το Δήμο με πόρους του Προγράμματος έναντι 48,000 € οικόπεδο στο οικοδομικό τετράγωνο μεταξύ των οδών Καντάνου, Ελευθέρνης, Ισαύρων και της λεωφ. 62 Μαρτύρων, επιφάνειας περίπου 250 τ.μ., για να διαμορφωθεί σε κοινόχρηστο χώρο (πράσινο) με πόρους του Προγράμματος.

 

Στις 24-10-2005 και στις 27-10-2005 υπεγράφησαν οι συμβάσεις για την εκτέλεση των έργων διαμόρφωσης των πλατειών Αγ. Βαρβάρας και Ελευθέρνης, ύψους 270,000 € και 96,000 €.

 

Εκτός από τις προαναφερόμενες τοπικής κλίμακας παρεμβάσεις, από το Πρόγραμμα θα συγχρηματοδοτηθεί ένα έργο πνοής για ολόκληρη την πόλη του Ηρακλείου: η ανάπλαση του δυτικού παραλιακού μετώπου, από την περιοχή Καράβολα έως τον Γιόφυρο, προϋπολογισμού 3,500,000 €, από τα οποία 1,150,000 € διατίθενται από το Πρόγραμμα, 300,000 € από το Υπουργείο Μεταφορών και τα υπόλοιπα από τον Δήμο (Σ.Α.Τ.Α). Το έργο θα δημοπρατηθεί το πρώτο τρίμηνο 2006, με βάση μελέτη που συντάχθηκε από τον Ο.ΑΝ.Α.Κ. σε συνεργασία με το Γραφείο URBAN Ηρακλείου.

 

Άξονας Προτεραιότητας 2:

Στήριξη Επιχειρηματικών Δραστηριοτήτων – καινοτομία

 

Το Μέτρο αφορά στην οικονομική υποβοήθηση Πολύ Μικρών Επιχειρήσεων καθώς και στην μετεγκατάσταση επιχειρήσεων από άλλες περιοχές. Παρέχεται επίσης κατάρτιση και υποστήριξη των νέων αυτών επιχειρήσεων από το Μέτρο 3.1 του Προγράμματος. Με τη στήριξη των επιχειρήσεων προβλέπεται να δοθεί σημαντική ώθηση στην ανάπτυξη της περιοχής.

 

Άξονας Προτεραιότητας 3:

Κατάρτιση – καταπολέμηση της ανεργίας – ισότητα

 

Μέτρο 3.1: Ενίσχυση απασχόλησης και δημιουργικότητας

 

Οι τρεις πρώτες Δράσεις του Μέτρου προβλέπουν τη δημιουργία των εξής νέων δομών στο οικόπεδο της παλιάς λαχαναγοράς:

- Συμβουλευτικό κέντρο απασχόλησης και επιχειρηματικότητας και μικρά εργαστήρια

- Κέντρο γειτονιάς

- Κέντρο ενημέρωσης και ένταξης αλλοδαπών, μεταναστών, παλιννο-στούντων και τσιγγάνων.

 

Το έργο, που αποτελεί τη σημαντικότερη παρέμβαση στην περιοχή της παλιάς λαχαναγοράς, εκτελείται στο δυτικό τμήμα του οικοδομικού τετραγώνου. Η σύμβαση, ποσού 1,489,000 €, υπεγράφη στις 12-9-2005. Το Πρόγραμμα χρηματοδοτεί επίσης τον βασικό εξοπλισμό του κτιρίου με 50,000 €. Ο ειδικός εξοπλισμός της αίθουσας πολλαπλών χρήσεων χρηματοδοτείται από το Π.Ε.Π. Κρήτης.

 

Παράλληλα, στο ανατολικό τμήμα του οικοδομικού τετραγώνου, εκτελείται το έργο του δημοτικού υπόγειου σταθμού αυτοκινήτων, χωρητικότητας 131 θέσεων, που χρηματοδοτείται από το Δήμο. Η σύμβαση, ποσού 2,000,000 €, υπεγράφη στις 19-9-2005.

 

Πάνω από τον σταθμό, στο επίπεδο της πλατείας, κατασκευάζεται Παράρτημα του Πολύκεντρου Νεολαίας – Ιnternet Cafe, που χρηματοδοτείται από το Π.Ε.Π. Κρήτης.

 

Τα έργα της παλιάς λαχαναγοράς που χρηματοδοτούνται από το Πρόγραμμα URBAN θα έχουν ολοκληρωθεί το 3ο τρίμηνο 2006.

 

Στο ίδιο Μέτρο του Προγράμματος URBAN προβλέπονται επίσης οι Δράσεις Ενεργειών Κατάρτισης και Εκμάθησης της ελληνικής γλώσσας από μετανάστες.

 

Oι καταρτίσεις, που αφορούν 130 ανέργους της περιοχής παρέμβασης, θα υλοποιηθούν το πρώτο εξάμηνο του 2006 από 4 Κ.Ε.Κ., με τα οποία ο Δήμος υπέγραψε στις 13-12-2005 σχετικές συμβάσεις ύψους 364,000 €. Οι καταρτίσεις αφορούν στις εξής θεματικές ενότητες: Παροχή υπηρεσιών υποδοχής και εξυπηρέτησης τουριστών, ζαχαροπλαστική – μαγειρική και παροχή υπηρεσιών τροφοδοσίας, αργυροχρυσοχοϊα, επεξεργασία μετάλλων – αναπαλαίωση παλαιών αντικειμένων, επεξεργασία ξύλου (ξυλογλυπτική – ξυλουργική), διοργάνωση αθλητικών δραστηριοτήτων, πολιτιστικών εκδηλώσεων και συνεδρίων, κοπτική – ραπτική και αρχιτεκτονική κήπων και πάρκων.

 

Για τα προγράμματα εκμάθησης της ελληνικής γλώσας ο διαγωνισμός επιλογής του φορέα έχει οριστεί στις 21-12-2005.

 

Μέτρο 3.2.: Νέες δομές κοινωνικής στήριξης ευπαθών κοινωνικών ομάδων

 

Οι τρεις Δράσεις του Μέτρου αφορούν στη δημιουργία των εξής δομών σε δημοτικό οικόπεδο στη συμβολή των οδών Μάχης Κρήτης και Ηφαίστου στα Καμίνια:

- Κέντρο κοινωνικής πρόνοιας για ηλικιωμένους

- Συμβουλευτικό σταθμό οικογένειας

- Παιδικό σταθμό, ως επέκταση του όμορου παιδικού σταθμού της οδού Ηφαίστου, για νήπια με αναπηρία.

 

Το τετραόροφο κτίριο, που μελετήθηκε από μηχανικούς του Γραφείου URBAN Ηρακλείου (αρχιτέκτων Μ. Γιατρομανωλάκη), αποτελεί το πρώτο ολοκληρωμένο έργο του Προγράμματος. Η δαπάνη κατασκευής του ανήλθε σε 716,000 €, από τα οποία 651,000 € πληρώθηκαν από το Πρόγραμμα. Εντός των ημερών ολοκληρώνεται η προμήθεια του εξοπλισμού του κτιρίου, προϋπολογισμού 90,000 €.

 

Το Πρόγραμμα χρηματοδοτεί επίσης την πρόσληψη τριών ειδικών επιστημόνων που θα υποστηρίξουν τη λειτουργία των καινοτόμων αυτών δομών την επόμενη τριετία (παιδοψυχολόγος, κοινωνιολόγος, ειδικός παιδαγωγός). Εντός του έτους ολοκληρώνεται η διαδικασία πρόσληψής τους. Οι δομές που θα στεγαστούν στο κτίριο θα λειτουργήσουν από τον Ιανουάριο 2006.

 

3. ΕΠΙΛΟΓΟΣ

 

Μέχρι τις 31-12-2004, η απορρόφηση του Προγράμματος ανερχόταν σε 3,501,000 € σε σύνολο Δημόσιας Δαπάνης 10,914,000 €. Η απορρόφηση του 2005 προβλέπεται περίπου σε 1,700,000 €, δηλαδή θα καλυφθεί ο στόχος των 1,680,000 € του κοινοτικού κανόνα «ν+2».

 

Διαπιστώνεται, ότι μέχρι σήμερα έχομε προχωρήσει σε συμβάσεις για το σύνολο σχεδόν των Δράσεων του Προγράμματος, ενώ οι υπόλοιπες Δράσεις είναι ώριμες για να ξεκινήσουν το 2006. Εκτιμούμε ότι το Πρόγραμμα θα ολοκληρωθεί με επιτυχία χωρίς καμμία απώλεια πόρων.

 

Η μέχρι τώρα θετική πορεία του Προγράμματος δεν θα ήταν δυνατή χωρίς την πολύ καλή συνεργασία που έχομε με την Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης του Προγράμματος και τους εκπροσώπους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

 

Κλείνοντας, θα ήθελα να επισημάνω ότι οι παρεμβάσεις του Προγράμματος URBAN θα αναδειχθούν ακόμα περισσότερο λόγω της συνέργειας των Δράσεών του με το Πρόγραμμα Ολοκληρωμένων Αστικών Παρεμβάσεων του Π.Ε.Π. Κρήτης στην Αγ. Τριάδα, στις οποίες αναφέρθηκα.

Ευχαριστώ θερμά όλους εκείνους που από οποιαδήποτε θέση στηρίζουν τις προσπάθειές μας για μια ανθρώπινη και βιώσιμη πόλη, αντάξεια της ιστορίας της και των κατοίκων της.