Το Περιφερειακό Κέντρο Προστασίας Φυτών και Ποιοτικού Ελέγχου του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων εξέδωσε γεωργική προειδοποίηση η οποία αναφέρεται στους εχθρούς και τις ασθένειες που απειλούν ή προσβάλλουν τα ελαιόδενδρα την περίοδο που διανύουμε, καθώς και τους τρόπους αντιμετώπισης τους. Για περισσότερες πληροφορίες απευθυνθείτε στο Περιφερειακό Κέντρο Προστασίας Φυτών και Ποιοτικού Ελέγχου Ηρακλείου, τηλέφωνο 2810282248, κα Μαρία Ροδιτάκη.

Βλαστικά στάδια ελιάς (ποικιλία Κορωνέικη )

Πρώιμες περιοχές: Η καρπόδεση ολοκληρώνεται (στάδιο H). Οι νεαροί καρποί αποκτούν μέγεθος κόκκου σταριού (στάδιο Ι).

Mεσοπρώιμες περιοχές: Πλήρης άνθιση (στάδιο F1) - Πτώση πετάλων (στάδιο G)

Όψιμες περιοχές: Άνθιση (στάδιο F).

Πρωτοφανείς για την εποχή θερμοκρασίες καταγράφηκαν στην Κρήτη το χρονικό διάστημα 12-20 Μαΐου με υπερβολική άνοδο της θερμοκρασίας σε αρκετές περιοχές (Μοίρες 41,1οC, Γόρτυνα 40,9οC). Πρόκειται για ένα σπάνιο καιρικό φαινόμενο διάρκειας αρκετών ημερών που δυσχεραίνει τη γονιμοποίηση των ανθέων και την καρπόδεση στην ελιά. Η μεγάλη διάρκεια υψηλών θερμοκρασιών αυξάνει τον κίνδυνο ζημιάς στις περιοχές που βρέθηκαν εκείνες τις ημέρες στο κρίσιμο στάδιο της πλήρους άνθισης (περισσότερο οι περιοχές στη ζώνη μέσης πρωιμότητας). Οι υψηλές θερμοκρασίες ωθούν σε γρήγορη βλαστική εξέλιξη και σε συνδυασμό με πολύ χαμηλή σχετική υγρασία προκαλούν αφυδάτωση των ανθέων και ξήρανση της γύρης μειώνοντας τα γόνιμα άνθη.

Η καλή θρεπτική και υδατική κατάσταση των δένδρων περιορίζει τον κίνδυνο αφυδάτωσης.

Κανονικά ποτίσματα, όπου μπορούν να γίνουν, διατηρούν υγρό το έδαφος και το επίπεδο της σχετικής υγρασίας σχετικά υψηλό. Υπερβολικό πότισμα μπορεί να προκαλέσει απόπλυση των θρεπτικών στοιχείων από το έδαφος και να επηρεάσει αρνητικά την καρπόδεση.

ΠΥΡΗΝΟΤΡΗΤΗΣ : Prays oleae

Στο δίκτυο φερομονικών παγίδων των παραλιακών και πρώιμων περιοχών ξεκίνησε η πτήση της καρπόβιας γενιάς μέσα στο 1ο δεκαήμερο του Μαΐου. Σε δειγματοληψίες μικρών καρπών φάνηκαν οι πρώτες ωοτοκίες. Οι νεαρές προνύμφες εκκολάπτονται πάνω στον κάλυκα και αναπτύσσονται μέσα στον πυρήνα των καρπών. Οι προσβεβλημένοι καρποί ξηραίνονται, μαυρίζουν και πέφτουν πρόωρα.

Διαπιστώσεις:

Με βάση τις θερμοκρασίες που καταγράφονται στους μετεωρολογικούς σταθμούς αναμένεται στις πρώιμες περιοχές έναρξη των εκκολάψεων από 23 Μαΐου. Αντίστοιχα στις πρώιμες περιοχές της Π.Ε. Χανίων έναρξη εκκολάψεων υπολογίζεται από 26 Μαΐου.

Οδηγίες:

• Στις παραλιακές και στις πρώιμες περιοχές συστήνεται καταπολέμηση των νεαρών προνυμφών της καρπόβιας γενιάς με εγκεκριμένα εντομοκτόνα στο διάστημα 23 – 25 Μαΐου. Σε ελαιώνες μέτριας καρποφορίας συστήνεται επανάληψη της επέμβασης.

• Πρώιμες περιοχές Π.Ε. Χανίων: 26 – 28 Μαΐου.

Σύσταση:

Η επέμβαση αυτή είναι αποτελεσματική και κατά του ρυγχίτη ενώ μειώνει σημαντικά και τον πληθυσμό της πρώτης γενιάς του δάκου που βρίσκεται στον ελαιώνα και δεν έχει ακόμη αρχίσει να ωοτοκεί στους καρπούς.

Ρ Υ Γ Χ Ι Τ Η Σ ( μπίμπικας ) (Rhynchites cribripennis) :

Είναι ένα μικρό σκαθάρι, μεγέθους 0,5 εκ., χρώματος κεραμιδί με χαρακτηριστικό ρύγχος που σχηματίζει τρύπες μορφής “κρ α τ ήρ α ” στην επιφάνεια των καρπών αρχικά για να τραφεί και αργότερα για να για να ωοτοκήσει. Οι προνύμφες ζουν και τρέφονται μέσα στον πυρήνα. Κατά τόπους αναπτύσσονται μεγάλοι πληθυσμοί, ικανοί να προξενήσουν σημαντική πρώιμη καρπόπτωση.

Οδηγίες:

• Στους ελαιώνες των πρώιμων περιοχών, μετά το στάδιο της καρπόδεσης, συστήνεται συχνός έλεγχος για την πυκνότητα του πληθυσμού των ακμαίων. Ο έλεγχος γίνεται πολύ νωρίς το πρωί με τίναγμα των κλαδιών πάνω σε μια λευκή επιφάνεια. Όταν καταμετρηθούν περισσότερα από 3 - 4 ακμαία πρέπει να γίνει καταπολέμηση.

• Συστήνεται προληπτική επέμβαση στους ελαιώνες που σημειώθηκε προσβολή τα τελευταία δύο χρόνια.

Ω Τ Ι Ο Ρ Υ Γ Χ Ο Σ : (Otiorrynchus cribricollis)

Μικρό νυχτόβιο σκαθάρι, κρύβεται την ημέρα στο χώμα και ανεβαίνει στα δέντρα τη νύχτα από τον κορμό. Προκαλεί χαρακτηριστικά πριονωτά περιφερειακά φαγώματα στα φύλλα και πτώση των καρπών μαζί με τον ποδίσκο ή πτώση μέρους των τρυφερών βλαστών.

Οδηγίες:

• Σε ελαιώνες πρώιμων περιοχών που έχουν ιστορικό προσβολής συστήνεται συνδυασμένη αντιμετώπιση με τον πυρηνοτρήτη ψεκάζοντας σχολαστικά τον λαιμό και τον κορμό των δέντρων.

ΑΚΑΡΕΑ: (Eriophyidae)

Στις πρώιμες περιοχές συστήνεται ψεκασμός των νεαρών δέντρων που παρουσιάζουν συμπτώματα έντονης προσβολής στα φύλλα, στο διάστημα 23 - 26 Μαΐου

ΚΟΚΚΟΕΙΔΗ ( Ψώρες ), ΠΟ ΛΛΙ ΝΙ Α (Pollinia pollini), ΑΣΠΙΔΙΩΤΟΣ (Aspidiotus nerii), ΠΑΡΛΑΤΟΡΙΑ (Parlatoria oleae)

Η πολλίνια αποτελεί σημαντική αιτία εξασθένισης των ελαιοδέντρων.

Το ενήλικο θηλυκό, γκρίζου χρώματος, αναπτύσσεται μέσα σε σχισμές και σκασίματα του φλοιού λεπτών κλαδιών (πληγές από φυσικά αίτια, από άλλα έντομα ή χειρισμούς όπως κλάδεμα, ράβδισμα). Προκαλεί ακανόνιστη και ασθενική βλάστηση και μειωμένη καρποφορία γιατί απομυζά και καταστρέφει τους οφθαλμούς. Οι προσβολές επεκτείνονται χρόνο με το χρόνο προκαλώντας ξηράνσεις των λεπτών κλαδιών στις ποδιές των δέντρων.

Οδηγίες:

Η αντιμετώπιση των κοκκοειδών επιτυγχάνεται με καλλιεργητικές φροντίδες που σκοπό έχουν τη βελτίωση της ζωτικότητας των ελαιοδέντρων (αφαίρεση και απομάκρυνση προσβεβλημένων κλαδιών, διατήρηση καλής θρεπτικής κατάστασης). Ένα αυστηρό κλάδεμα διευκολύνει τον αερισμό και το φωτισμό που δρουν ανασταλτικά στην ανάπτυξη των κοκκοειδών.

Χρόνος επέμβασης:

Σε ελαιώνες πρώιμων περιοχών όπου παρουσιάζονται έντονες προσβολές συστήνεται μια επέμβαση στο διάστημα 23 – 28 Μαΐου με εγκεκριμένα σκευάσματα. Η χημική αντιμετώπιση συμπληρώνει τις καλλιεργητικές φροντίδες.

ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ:

Όσο ισχύουν τα μέτρα για τον περιορισμό της εξάπλωσης του ιού SARS-CoV-2, το δίκτυο παγίδευσης και παρατηρήσεων για την ελιά έχει σχετικά περιοριστεί. Συστήνεται να προσεγγίσετε τις οδηγίες των δελτίων την περίοδο αυτή ανάλογα με το βλαστικό στάδιο που βρίσκονται τα ελαιόδεντρα σας και την αναμενόμενη παραγωγή τους.

• Χρησιμοποιείτε μόνο φυτοπροστατευτικά σκευάσματα με έγκριση στην καλλιέργεια της ελιάς. Στις ιστοσελίδες του ΥΠΑΑΤ http://wwww.minagric.gr/syspest/syspest_ENEMY_crops.aspx και http://wwww.minagric.gr/syspest/syspest_bfuncs_crops.aspx μπορείτε να ενημερώνεστε για τα ε γ κ ε κ ρ ι μ έ ν α ε ν τ ο μ ο κ τ ό ν α και μ υ κ η τ ο κ τ ό ν α αντίστοιχα, σύμφωνα με τις τελευταίες τροποποιήσεις των εγκρίσεων.

• Διαβάζετε και εφαρμόζετε τις οδηγίες στις ετικέτες των σκευασμάτων για να αποφύγετε κινδύνους για την ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον.

• Αποφύγετε τις επεμβάσεις με χαλκούς κατά την άνθιση. Οι χαλκοί μπορούν να χρησιμοποιηθούν το αργότερο μέχρι το κρόκιασμα των ανθέων. Όπου είναι απαραίτητο μπορεί να χρησιμοποιηθεί ένα μη χαλκούχο εγκεκριμένο μυκητοκτόνο.

• Ενημερώνεστε παρακολουθώντας τα δελτία καιρού. Μην ψεκάζετε όταν οι καιρικές συνθήκες δεν είναι κατάλληλες, π.χ. δυνατός άνεμος ή αναμενόμενη βροχή.

ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ

Οι δραστικές ουσίες chlorpyrifos / chlorpyrifos methyl δεν είναι πλέον εγκεκριμένες για χρήση ως φυτοπροστατευτικά προϊόντα σύμφωνα με την κοινοτική νομοθεσία. Όλες οι εγκρίσεις των φυτοπροστατευτικών προϊόντων που περιείχαν τις ανωτέρω δραστικές ουσίες έχουν ανακληθεί ενώ η καταληκτική ημερομηνία χρήσης αποθεμάτων από τον τελικό χρήστη έληξε στις 16 Απριλίου 2020. Λόγω των αποφάσεων μη έγκρισης των δραστικών ουσιών, σας γνωρίζουμε ότι τον Φεβρουάριο του 2020 ψηφίστηκε Κανονισμός μείωσης όλων των ανωτάτων ορίων υπολειμμάτων των chlorpyrifos / chlorpyrifos methyl στο όριο του αναλυτικού προσδιορισμού. Τα νέα όρια αναμένεται να δημοσιευτούν στην επίσημη εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και να ισχύσουν το φθινόπωρο του 2020.