7.1 Εισαγωγή
Η εμπειρία υλοποίησης του URBAN Ι ενσωματώθηκε κατά την εφαρμογή του URBAN II.
Η προσπάθεια για βελτίωση της ποιότητας και της αποτελεσματικότηταςτων κοινοτικών δράσεων, πέραν του θέματος της απορρόφησης των πόρων, ενισχύθηκε. Η Ελληνική Κυβέρνηση και η Επιτροπή συμφώνησαν σ'' ένα σημαντικό αριθμό μέτρων για τον εκσυγχρονισμό και τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας σε ότι αφορά τόσο την υλοποίηση των έργων και ενεργειών όσο και τη διαχείριση των επιχειρησιακών προγραμμάτων του ΚΠΣ και των Πρωτοβουλιών.
Η πρόκληση για το μελλοντικό URBAN II συνίσταται στο να διαφυλάξει και να ενισχύσει το κεκτημένο ιδίως σε ότι αφορά μια αξιόπιστη διαχείριση και στη συνέχεια,
Οι θεσμικές, οργανωτικές και λειτουργικές παρεμβάσεις του URBAN II θα ενταχθούν αρμονικά στο νέο πλαίσιο που αφορά τη διαχείριση, τον έλεγχο, την παρακολούθηση και την αξιολόγηση των παρεμβάσεων των Προγραμμάτων σύμφωνα με το νέο Καν. 1260/1999.
Στο πλαίσιο του URBAN II η διαχειριστική αρχή διασφαλίζει την τήρηση των απαιτήσεων για τη σωστή χρήση των πόρων. Σε περίπτωση διαπίστωσης αδυναμιών, οι εθνικές αρχές υιοθετούν τα κατάλληλα μέτρα. Βασικά στοιχεία του συστήματος που ισχύει περιγράφονται στη συνέχεια.7.2 Διαχείριση
7.2.1 Διαχειριστική Αρχή.
Διαχειριστική Αρχή του Επιχειρησιακού Προγράμματος είναι Ειδική Υπηρεσία του Υπουργείου .ΠΕ.ΧΩ.ΔΕ. είναι διακριτή από όλες τις άλλες υπηρεσίες του Υπουργείου και υπάγεται απ'' ευθείας στον Γενικό Γραμματέα ο οποίος και την εκπροσωπεί έναντι της Επιτροπής και του Κράτους και είναι αρμόδια για την διαχείριση όλων των προγραμμάτων της Κοινοτικής Πρωτοβουλίας URBAN II. Η διαχειριστική αρχή είναι υπεύθυνη για την εφαρμογή, την αποτελεσματικότητα και κανονικότητα της διαχείρισης και της εφαρμογής του αντίστοιχου Ε.Π.
Τα στοιχεία διεύθυνση της Ειδικής Υπηρεσίας, θα δοθούν μέχρι το τέλος Οκτωβρίου.
Η συγκρότηση, η εξειδίκευση των αρμοδιοτήτων και ο τρόπος λειτουργίας της Διαχειριστικής Αρχής ορίζονται σύμφωνα με το άρθρο 34 του Καν.(EK) 1260/1999, τον Καν. 438/2001,ΕΕ L 63 της 3.3.2001,τον Καν.448/2001,ΕΕ L 64 της 6.3.2001 και με τον Εθνικό Νόμο 2680/2000 (ΦΕΚ 251Α/14.11.2000)"Διαχείριση, Παρακολούθηση και ‘Ελεγχος του Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης άρθρα 4 και 20 και για την άσκησή τους έχουν ή θα πρέπει να ληφθούν τα ακόλουθα μέτρα για:
1. Τη δημιουργία μηχανισμού συλλογής αξιόπιστων οικονομικών και στατιστικών δεδομένων σχετικά με την εφαρμογή, τους δείκτες παρακολούθησης και την αξιολόγηση καθώς και την εισαγωγή τους στο Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα (ΟΠΣ) του ΥΠΕΘΟ και την ηλεκτρονική διαβίβαση των στοιχείων αυτών στην Ε.Ε. (αθρ. 34 παρ. 1α του Καν. 1260/1999). Στο πλαίσιο αυτό η διαχειριστική αρχή:
2.
1.1. Μεριμνά ώστε οι τελικοί δικαιούχοι - για διάστημα τριών ετών μετά την τελευταία πληρωμή από την Επιτροπή- να τηρούν φάκελο έργου/ υποέργου με τα απαιτούμενα στοιχεία και παραστατικά.
1.2. Η διαχειριστική αρχή και ο τελικός αποδέκτης τηρούν φάκελο έργου/ υποέργου με ανάλογο περιεχόμενο
1.3. Τηρεί αναλυτικά στοιχεία παρακολούθησης στο ΟΠΣ με μηνιαία δελτία δαπανών και τριμηνιαία δελτία παρακολούθησης
1.4. Ελέγχει την αξιοπιστία των δηλωθέντων στοιχείων με τυποποιημένους ελέγχους που διενεργεί το ΟΠΣ και η διαχειριστική αρχή.
1.5. Παρακολουθεί την τήρηση των υποχρεώσεων των τελικών δικαιούχων για την υποβολή των πληροφοριών του μηνιαίου και τριμηνιαίου δελτίου του ΟΠΣ, που επηρεάζει τη χρηματοδότηση των έργων από τον κρατικό προϋπολογισμό.
1.6. Αποστέλλει στην Ε.Ε. όλα τα τυποποιημένα αρχεία (flat files) που προβλέπονται για την ηλεκτρονική διασύνδεση. Τα ανωτέρω αρχεία παράγονται από το ΟΠΣ.
2. .Την σύνταξη και πρόταση προσαρμογής του συμπληρώματος προγραμματισμού σύμφωνα με το άρθρο 18 παρ. 3 του Καν. 1260/99 και τις απαιτήσεις που απορρέουν από την εφαρμογή του ΟΠΣ (αρθ. 34 παρ. 1β και παρ. 3 του Καν. 1260/99).
3. Την εφαρμογή του συμπληρώματος προγραμματισμού.(αρθ. 34 παρ.1β και παρ.3)
Στο πλαίσιο αυτό η διαχειριστική αρχή:
3.1. Εφαρμόζει τα μέτρα του Ε.Π. επιλέγοντας τα έργα σύμφωνα με τη διαδικασία που προβλέπεται.
3.2. Παρακολουθεί την υλοποίηση των έργων και προβαίνει στους ελέγχους του πρώτου επιπέδου.
4. Τη σύνταξη και υποβολή προς την Επιτροπή ΕΚ και το ΥΠΕΘΟ των ετήσιων εκθέσεων εκτέλεσης και της τελικής έκθεσης κατόπιν της έγκρισης της Επιτροπής Παρακολούθησης του Ε.Π. (άρθ.34 παρ.1γ του Καν.(ΕΚ)1260/1999).
Στο πλαίσιο αυτό η διαχειριστική αρχή:
4.1. Συντάσσει τις ετήσιες εκθέσεις καθώς και την τελική έκθεση εκτέλεσης, με βάση τα στοιχεία του ΟΠΣ και του ΥΠΕΘΟ.
4.2. Υποβάλλει προς έγκριση στην Επιτροπή Παρακολούθησης τις ετήσιες εκθέσεις και την τελική έκθεση εκτέλεσης
4.3. Υποβάλλει τις ανωτέρω εκθέσεις στο ΥΠΕΘΟ και στην Επιτροπή ΕΚ (συμπεριλαμβανομένης και της ανταλλαγής ηλεκτρονικών στοιχείων).
5. Την προετοιμασία και οργάνωση της ενδιάμεσης αξιολόγησης.(αρθ. 34 παρ 1δ, αρθ. 42 του Καν. (ΕΚ)1260/1999).
Στο πλαίσιο αυτό η διαχειριστική αρχή
5.1. Συνεργάζεται με το ΥΠΕΘΟ,την Επιτροπή Παρακολούθησης και την Επιτροπή ΕΚ για την οργάνωση της ενδιάμεσης αξιολόγησης αξιοποιώντας και τα στοιχεία που παρέχονται απο το ΟΠΣ (δείκτες αποτελέσματος και επιπτώσεων).Η διαχειριστική αρχή συνεργάζεται με την Επιτροπή και τις Εθνικές Αρχές στο πλαίσιο της εκ των υστέρων αξιολόγησης σύμφωνα με το άρθρο 43 του Καν 1260/1999
5.2. Μεριμνά για την αξιοποίηση των συμπερασμάτων της ενδιάμεσης αξιολόγησης.
6. Τη χρησιμοποίηση, είτε χωριστού λογιστικού συστήματος, είτε κατάλληλης λογιστικής κωδικοποίησης όλων των συναλλαγών που σχετίζονται με το επιχειρησιακό πρόγραμμα.
Στο πλαίσιο αυτό η διαχειριστική αρχή μεριμνά ώστε:
6.1. Οι τελικοί δικαιούχοι που υποχρεούνται με βάση την ελληνική νομοθεσία να τηρούν το ενιαίο λογιστικό σύστημα να υποχρεωθούν να δημιουργήσουν ειδική λογιστική μερίδα για το συγχρηματοδοτούμενο έργο.
6.2. Για τους τελικούς δικαιούχους, οι οποίοι δεν υποχρεούνται να τηρούν λογιστικό σύστημα, η διαχειριστική αρχή με την έγκριση του έργου θα δίνει λογιστική κωδικοποίηση, την οποία ο τελικός δικαιούχος υποχρεούται να τηρεί.
7. Τη θέσπιση μέτρων εσωτερικών ελέγχων για την ορθή χρηματοδοτική διαχείριση και υιοθέτηση μέτρων για προσαρμογές που απαιτούνται ή ενδεχόμενες διορθώσεις.
8. Τη διασφάλιση της κανονικότητας και της συμβατότητας προς τις εθνικές και κοινοτικές πολιτικές των πράξεων που χρηματοδοτούνται από το επιχειρησιακό πρόγραμμα. (άρθ. 12, αρθ. 35 παρ. 1στ
9. Τη λήψη όλων των αναγκαίων μέτρων προκειμένου να εξασφαλίζεται η συμβατότητα των παρεμβάσεων με το εθνικό και κοινοτικό δίκαιο δεδομένου ότι η συμμόρφωση αυτή αποτελεί προϋπόθεση για την παροχή συνδρομής από τα διαρθρωτικά Ταμεία.
10. Η διαχειριστική αρχή εφιστά την προσοχή των τελικών δικαιούχων καθώς και των τελικών αποδεκτών στις υποχρεώσεις που απορρέουν από το εθνικό και κοινοτικό δίκαιο. Ειδικότερα σε ότι αφορά το κοινοτικό δίκαιο:
i) Δημόσιες Συμβάσεις: η διαχειριστική αρχή διασφαλίζει την τήρηση των όρων και των γενικών αρχών της Συνθήκης ΕΚ καθώς και των οδηγιών που αφορούν την κατάρτιση των δημοσίων συμβάσεων. Στις προκηρύξεις των διαγωνισμών που τυγχάνουν ή θα τύχουν συνδρομής από τα διαρθρωτικά Ταμεία και δημοσιεύονται στην Επίσημη Εφημερίδα των ΕΚ γίνεται μνεία της ανωτέρω συνδρομής.
ii) Περιβάλλον: η διαχειριστική αρχή εξασφαλίζει τη συμμόρφωση των παρεμβάσεων στους κοινοτικούς κανόνες για το περιβάλλον, και ιδίως προς τις οδηγίες 76/464/ΕΟΚ που αφορά τη ρύπανση του υδάτινου περιβάλλοντος από ορισμένες επικίνδυνες ουσίες, την οδηγία που αφορά τα αζωτούχα άλατα, την οδηγία 96/61/ΕΚ (IPPC) καθώς και την οδηγία 85/337/ΕΟΚ, όπως έχει τροποποιηθεί από την οδηγία 97/11/ ΕΚ, σχετικά με την αξιολόγηση περιβαλλοντικών επιπτώσεων.
Ιδιαίτερη σημασία πρέπει να αποδοθεί:
Ως προς την εφαρμογή των οδηγιών 79/409/ΕΟΚ ("πτηνά") και 92/43/ΕΟΚ ("Habitats"), ειδικότερα δε, σε ότι αφορά τα έργα που θα μπορούσαν να επηρεάσουν σημαντικά περιοχές που ενδέχεται να ενταχθούν στο δίκτυο NATURA 2000 δεδομένου ότι ο σχετικός κατάλογος των περιοχών αυτών έχει ήδη κοινοποιηθεί στην Επιτροπή, οι εθνικές αρχές δεσμεύονται να μην επιτρέψουν την επιδείνωση της κατάστασης των εν λόγω περιοχών στο πλαίσιο της υλοποίησης των παρεμβάσεων των διαρθρωτικών Ταμείων. Επίσης, οι διαχειριστικές αρχές υποβάλλουν στην Επιτροπή πληροφορίες για τα μέτρα που έχουν λάβει για τη μη επιδείνωση της κατάστασης στις περιοχές που χρήζουν προστασίας κατά την ένταξη και εκτέλεση των σχετικών έργων.
iii) Κρατικές ενισχύσεις (με την επιφύλαξη του άρθρου 51 παρ.1. του Καν.(ΕΚ)1257/99): Αυτές πρέπει να εγγράφονται σε επίπεδο μέτρων.
Η διαχειριστική αρχή του Ε.Π. αναφέρει τις αναγκαίες πληροφορίες βάσει των κανονισμών (τίτλος καθεστώτος, αύξων αριθμός κοινοποίησης, αριθμός εγκριτικής απόφασης, ημερομηνία λήξης εφαρμογής της έγκρισης).
Η διαχειριστική αρχή του Ε.Π. πρέπει επίσης να συμπληρώνει και να ενημερώνει τους αντίστοιχους πίνακες. Επίσης με την υποβολή του συμπληρώματος προγραμματισμού ενημερώνεται η Επιτροπή για τυχόν τροποποιήσεις καθώς και για κάθε μεταγενέστερη τροποποίηση.
Θέσπιση νέου καθεστώτος ενισχύσεων οδηγεί σε τροποποίηση της σχετικής με την παρέμβαση απόφασης.
Όπου το Ε.Π. περιλαμβάνει κρατικές ενισχύσεις που δεν έχουν κοινοποιηθεί ή δεν έχουν εγκριθεί από την Επιτροπή, εγκρίνεται υπό τον όρο ότι συμπεριλαμβάνεται ρήτρα αναστολής του μέτρου.
Η διαχειριστική αρχή του Ε.Π. θεσπίζει τους κατάλληλους μηχανισμούς προκειμένου να τηρούνται οι κανόνες σε εθνικό, περιφερειακό, τοπικό επίπεδο και κοινοτικό επίπεδο, συμπεριλαμβανομένου του κανόνα "de minimis" καθώς και των καθεστώτων ενισχύσεων που καλύπτονται στο πλαίσιο κανονισμών εξαιρέσεων που στο μεταξύ εγκρίνονται.
Οι διαδικασίες για τη χορήγηση των κρατικών ενισχύσεων πρέπει να είναι, κατά το δυνατόν, απλές, διαφανείς και φιλικές προς τους τελικούς αποδέκτες.
iv) Ισότητα ευκαιριών μεταξύ ανδρών και γυναικών: πρέπει να λαμβάνεται υπόψη με τρόπο ουσιαστικό και ολοκληρωμένο κατά την υλοποίηση των παρεμβάσεων που συγχρηματοδοτούνται από τα διαρθρωτικά Ταμεία.
Κάθε δράση που θα αναληφθεί για το θέμα αυτό πρέπει να συμφωνεί με τις υποχρεώσεις που απορρέουν από τη σχετική εθνική και κοινοτική νομοθεσία.
Στόχοι που προωθούν την ισότητα ανδρών και γυναικών θα πρέπει να προσδιορίζονται σε μεταγενέστερη φάση.
11. Την τήρηση των υποχρεώσεων σχετικά με την πληροφόρηση και τη δημοσιότητα.
Στο πλαίσιο αυτό η διαχειριστική αρχή:
11.1. Συνεργάζεται με το ΥΠΕΘΟ, την Επιτροπή Παρακολούθησης και την Επιτροπή ΕΚ για την εξειδίκευση και το συντονισμό των ενεργειών δημοσιότητας του Ε.Π.
11.2. Παρακολουθεί την ορθή τήρηση των υποχρεώσεων των τελικών δικαιούχων σχετικά με την πληροφόρηση και τη δημοσιότητα των έργων που υλοποιούνται.
11.3. Τη γραμματειακή υποστήριξη των συνεδριάσεων της Επιτροπής Παρακολούθησης του Ε.Π. με την επιφύλαξη του εσωτερικού της κανονισμού.
11.4. Σε συνεργασία με την Επιτροπή, την επεξεργασία και την πρόταση των δεικτών που θα χρησιμοποιηθούν για την κατανομή του αποθεματικού επίδοσης σύμφωνα με το άρθρο 44.
11.5. Την οργάνωση της ετήσιας συνάντησης διαχείρισης με την Επιτροπή και την παρακολούθηση της υλοποίησης των αιτιολογημένων συστάσεών και παρατηρήσεων της (άρθρο 34 παρ.2).
Ορισμένες από τις αρμοδιότητες της διαχειριστικής αρχής μπορούν να εκχωρηθούν με γραπτή συμφωνία σε άλλες διοικητικές υπηρεσίες. Σε κάθε περίπτωση η ευθύνη έναντι της Επιτροπής παραμένει στην διαχειριστική αρχή του επιχειρησιακού προγράμματος.
Στην υλοποίηση των δράσεων πληροφόρησης και δημοσιοποίησης, θα εφαρμοστούν οι διατάξεις του Κανονισμού 1159/2000 της ΕΕ.
Το αναλυτικό σχέδιο για την Επικοινωνία θα δοθεί με το Συμπλήρωμα Προγραμματισμού.